слово

保加利亞語

詞源

來自原始斯拉夫語 *slȍvo (「詞」)。

發音

• 國際音標^(幫助)：[ˈsɫɔvo]

名詞

сло́во • (slóvo) n

1. 詞

   近義詞： ду́ма (dúma)

2. 說話

   近義詞： реч (reč)

3. 稱呼

   近義詞： обръще́ние (obrǎšténie)

4. 說教

   近義詞： про́повед (própoved)

變格

сло́во 的變格

	單數	複數
不定	сло́во slóvo	слова́, словеса́1 slová, slovesá1
定	сло́вото slóvoto	слова́та, словеса́та1 slováta, slovesáta1

¹古舊。

馬其頓語

詞源

源自原始斯拉夫語 *slȍvo (「詞語」)。

發音

• 國際音標^(幫助)：[ˈsɫɔvɔ]

• 音頻

  （文檔）

名詞

сло́во • (slóvo) n

1. (古舊) 詞語

   近義詞： збор (zbor)

2. (罕用) 演講，發言（尤指在儀式性場合上）

   近義詞： говор (govor)、беседа (beseda)

3. (方言) 字母

   近義詞： буква (bukva)

4. (宗教) 佈道，講道

   近義詞： проповед (propoved)

變格

слово 的變格

	單數	複數
不定	слово	слова
定指（遠近未知）	словото	словата
定指（近指）	словово	словава
定指（遠指）	словоно	слована
呼格	слово	слова

延伸閱讀

• 「слово」, Дигитален речник на македонскиот јазик (Digitalen rečnik na makedonskiot jazik) [馬其頓語數位詞典]
• Template:R:mk:ODRMJ
• слово, Makedonisch Info (germansko-makedonski rečnik, makedonsko-germanski rečnik)

教會斯拉夫語

слово

其他形式

• ⱄⰾⱁⰲⱁ (slovo) — 格拉哥里字母

詞源

源自原始斯拉夫語 *slȍvo (「詞語」)。

名詞

слово (slovo) n

1. 話語
   1. 詞語；說話
      • Template:R:cu:zogr:

        небо ꙇ҅ земл҄ѣ прѣꙇ҅детъ · а꙼ моѣ словеса не прѣꙇ҅дѫтъ ·

        nebo i҅ zemlʹě prěi҅detŭ · a꙼ moě slovesa ne prěi҅dǫtŭ ·

        就算天地消逝，我的話語也永不會消失。

      • 路加福音 24:19-20，出自 Codex Assemanius, 3241900-3241920:

        ꙇ́же бъис꙯ мѫжь пррок꙯ · силенъ дѣломъ и́ словомъ ·

        íže bys꙯ mǫžĭ prrok꙯ · silenŭ dělomŭ í slovomŭ ·

        他是個先知，在神和眾百姓面前，說話行事都有大能。

   2. 語言方面的才能
   3. 教誨，教導
      • 馬太福音 7:26，出自 Codex Marianus:

        и вьсѣкъ слꙑшѧи словеса моѣ си и не творѧи ихъ · оуподобитъ сѧ мѫжѫ боуѭ̑ · ꙇже созъда своѭ храминѫ на пѣсъцѣ ·

        i vĭsěkŭ slyšęi slovesa moě si i ne tvoręi ixŭ · upodobitŭ sę mǫžǫ bujǫ̑ · iže sozŭda svojǫ xraminǫ na pěsŭcě ·

        凡聽見我這話不去行的，好比一個無知的人，把房子蓋在沙土上。

      • 約翰福音 6:60，出自 Codex Marianus, 4066010:

        жестоко естъ слово се кто можетъ его слꙋшати ·

        žestoko estŭ slovo se kto možetŭ ego slušati ·

        這話甚難，誰能聽呢。

   4. 消息，音訊；流言
      • Template:R:cu:zogr:

        Ѡнъ же шьдъ начѧтъ проповѣдати много · ꙇ҅ проносити слово ·

        Onŭ že šĭdŭ načętŭ propovědati mnogo · i҅ pronositi slovo ·

        相反，他走後四處隨意散播這消息。

      • Template:R:cu:zogr:

        ꙇ҅ изиде слово се по всеі ꙇ҅юдеі о н҄емь ·

        i҅ izide slovo se po vsei i҅judei o nʹemĭ ·

        他的消息傳遍了猶太全境。

   5. (基督教) 邏各斯，道
      • 11世紀早期，Codex Assemanius，約翰福音 1:1:

        Исконі бѣ слово [и] слово бѣ ꙋ́ б꙯а · и б꙯ъ бѣ слово ·

        Iskoni bě slovo [i] slovo bě ú b꙯a · i b꙯ŭ bě slovo ·

        太初有道，道與神同在，道就是神。

   6. 命令，指令
   7. 承諾，誓言
   8. 名稱，稱呼
   9. (古東教會斯拉夫語，語義借自希臘語) 神諭
      • 1581年，《奧斯特洛聖經》，出埃及記 28.15:

        И҆ да сътвори́ши сло́во сꙋ́дное, дѣ́ло пестрѧ́щаго […]

        I҆ da sŭtvoríši slóvo súdnoe, dě́lo pestrę́štago […]

        你要用巧匠的手工，作一個決斷的胸牌[…]

   10. (晚期教會斯拉夫語) 演講，演說
2. 書面文本，文字
   1. 說教，佈道
   2. 經文或對其的引文
3. 心智；情理
   1. 理由，原因
      • Template:R:cu:supr:

        чꙿто ѥ слово · что꙯ коварь҆ство · чꙿто ѥ҆ мꙑсль сьнитию̑ ѥ҅го · ѥ҅же въ а҅дъ ·

        čꙿto je slovo · čto꙯ kovarĭ҆stvo · čꙿto je҆ myslĭ sĭnitijȗ je҅go · je҅že vŭ a҅dŭ ·

        他墜入地獄的背後有什麼原因，有什麼詭計，又有什麼想法呢？

   2. (語義借自希臘語) 理性
   3. (語義借自希臘語) 計算；報賬
   4. (語義借自希臘語) 意思，含義
   5. (語義借自希臘語) 方式，類型；要素
   6. (語義借自希伯來語) 事情

變格

слово 的變格（s-詞幹）

	單數	雙數	複數
主格	слово slovo	словесѣ slovesě	словеса slovesa
賓格	слово slovo	словесѣ slovesě	словеса slovesa
屬格	словесе slovese	словесоу slovesu	словесъ slovesŭ
方位格	словесе slovese	словесоу slovesu	словесьхъ slovesĭxŭ
與格	словеси slovesi	словесьма slovesĭma	словесьмъ slovesĭmŭ
工具格	словесьмь slovesĭmĭ	словесьма slovesĭma	словесꙑ slovesy
呼格	слово slovo	словесѣ slovesě	словеса slovesa

слово 的變格（硬音o-詞幹）

	單數	雙數	複數
主格	слово slovo	словѣ slově	слова slova
賓格	слово slovo	словѣ slově	слова slova
屬格	слова slova	словоу slovu	словъ slovŭ
方位格	словѣ slově	словоу slovu	словѣхъ slověxŭ
與格	словоу slovu	словома slovoma	словомъ slovomŭ
工具格	словомь slovomĭ	словома slovoma	словꙑ slovy
呼格	слово slovo	словѣ slově	слова slova

衍生詞彙

• баснословити (basnosloviti)
• баснословиѥ (basnoslovije)
• бесловесьнъ (beslovesĭnŭ)
• бесловиѥ (beslovije)
• бесловьнъ (beslovĭnŭ)
• благословити (blagosloviti)
• благословьнъ (blagoslovĭnŭ)
• блѧдословити (blędosloviti)
• богословиѥ (bogoslovije)
• богословьць (bogoslovĭcĭ)
• боуѥсловити (bujesloviti)
• боуѥсловиѥ (bujeslovije)
• двословивъ (dvoslovivŭ)
• двословиѥ (dvoslovije)
• дръзословити (drŭzosloviti)
• дръзословиѥ (drŭzoslovije)
• звѣздословити (zvězdosloviti)
• звѣздословиѥ (zvězdoslovije)
• звѣздословьць (zvězdoslovĭcĭ)
• злословити (zlosloviti)
• злословиѥ (zloslovije)
• инословиѥ (inoslovije)
• лъжесловити (lŭžesloviti)
• лъжесловиѥ (lŭžeslovije)
• лъжесловьць (lŭžeslovĭcĭ)
• многословити (mnogosloviti)
• многословиѥ (mnogoslovije)
• многословьнъ (mnogoslovĭnŭ)
• несловесьнъ (neslovesĭnŭ)
• пословица (poslovica)
• праздьнословити (prazdĭnosloviti)
• праздьнословиѥ (prazdĭnoslovije)
• прьвословесьнъ (prĭvoslovesĭnŭ)
• сладъкословьць (sladŭkoslovĭcĭ)
• словесьнъ (slovesĭnŭ)
• словьнъ (slovĭnŭ)
• словѣнинъ (slověninŭ)
• смѣхословити (směxosloviti)
• смѣхословиѥ (směxoslovije)
• смѣхословьць (směxoslovĭcĭ)
• соуѥсловиѥ (sujeslovije)
• соуѥсловьць (sujeslovĭcĭ)

 

相關詞彙

• слоути (sluti)
• слава (slava)

參考資料

• Miklosich, Franz (1850) Lexicon linguae Slovenicae. Veteris dialecti‎^[1], Vienna
• Template:R:cu:SS
• Template:R:cu:SJS
• Derksen, Rick (2008) Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, ISBN 978 90 04 15504 6
• Template:R:sla:Halla-aho 2006
• Бояджиев, Андрей (2016) Старобългарска читанка‎^[2], София

古東斯拉夫語

詞源

源自原始斯拉夫語 *slȍvo。與教會斯拉夫語 слово (slovo)、古波蘭語 słowo等同源。

發音

• (約西元9世紀) 國際音標^(幫助)：/ˈslɔʋɔ/
• (約西元11世紀) 國際音標^(幫助)：/ˈslɔʋɔ/
• (約西元13世紀) 國際音標^(幫助)：/ˈslɔʋɔ/
• 斷字：сло‧во

名詞

слово (slovo) n (指小詞 словесьце, 關係形容詞 словесьнꙑи)

1. 詞語
   • 1076, Sviatoslav's izbornik‎^[3]，頁號 2:

     нъ пораꙁоумѣи чьто гл҃ють книгꙑ и словеса та·

     nŭ porazuměi čĭto gl:jutĭ knigy i slovesa ta·

     但也要理解書上的內容和文字

變格

слово的變格（s-詞幹）

	單數	雙數	複數
主格	слово slovo	словесѣ slovesě	словеса slovesa
屬格	словесе slovese	словесу slovesu	словесъ slovesŭ
與格	словеси slovesi	словесьма slovesĭma	словесьмъ slovesĭmŭ
賓格	слово slovo	словесѣ slovesě	словеса slovesa
工具格	словесьмь slovesĭmĭ	словесьма slovesĭma	словесꙑ slovesy
方位格	словеси, словесе slovesi, slovese	словесу slovesu	словесьхъ slovesĭxŭ
呼格	слово slovo	словесѣ slovesě	словеса slovesa

派生語彙

• 古盧森尼亞語: слово (slovo)
  • 白俄羅斯語: сло́ва (slóva)
  • 盧森尼亞語: сло́во (slóvo)
  • 烏克蘭語: сло́во (slóvo)
• 俄語: сло́во (slóvo)

參考資料

• Sreznevsky, Izmail (1912), 「слово」, Матеріалы для Словаря древне-русскаго языка по письменнымъ памятникамъ [Materials for the Dictionary of the Old East Slavic Language According to Written Monuments] (俄語), 卷3: Р – Ѡ, Saint Petersburg: Department of Russian Language and Literature of the Imperial Academy of Sciences, 頁417

俄語

詞源

繼承自古東斯拉夫語 слово (slovo)，源自原始斯拉夫語 *slȍvo (「詞語」)。

發音

• 國際音標^(幫助)：[ˈslovə]

• 音頻

  （文檔）

名詞

сло́во (slóvo) n 無生 (屬格 сло́ва, 主格複數 слова́, 屬格複數 слов, 關係形容詞 слове́сный, 指小詞 слове́чко 或 словцо́)

1. 詞語，用語，話語

   гру́бое сло́во ― grúboje slóvo ― 刻薄的話

   устаре́вшее сло́во ― ustarévšeje slóvo ― 棄用的詞彙

2. 演講，發言
3. 承諾

   наруша́ть сло́во ― narušátʹ slóvo ― 食言

變格

сло́во的變格形式 (inan 中性-form 硬音詞幹 accent-c) 

	單數	複數
主格	сло́во slóvo	слова́ slová
屬格	сло́ва slóva	сло́в slóv
與格	сло́ву slóvu	слова́м slovám
賓格	сло́во slóvo	слова́ slová
工具格	сло́вом slóvom	слова́ми slovámi
前置格	сло́ве slóve	слова́х slováx

сло́во的舊變格（改革前）形式 (inan 中性-form 硬音詞幹 accent-c) 

	單數	複數
主格	сло́во slóvo	слова́ slová
屬格	сло́ва slóva	сло́въ slóv
與格	сло́ву slóvu	слова́мъ slovám
賓格	сло́во slóvo	слова́ slová
工具格	сло́вомъ slóvom	слова́ми slovámi
前置格	сло́вѣ slóvě	слова́хъ slováx

上義詞

• речь f (rečʹ)
• язы́к m (jazýk)

衍生詞彙

• вво́дное сло́во n (vvódnoje slóvo)
• игра́ сло́в f (igrá slóv)
• ины́ми слова́ми (inými slovámi)
• не по слова́м су́дят, а по дела́м (ne po slovám súdjat, a po delám)
• свобо́да сло́ва f (svobóda slóva)
• сло́во в сло́во (slóvo v slóvo)
• словое́рс m (slovojérs)

 

相關詞彙

形容詞及副詞

• безусло́вный (bezuslóvnyj)
  • безусло́вно (bezuslóvno)
• бесслове́сный (besslovésnyj)
• досло́вный (doslóvnyj)
  • досло́вно (doslóvno)
• обусло́вленный (obuslóvlennyj)
• посло́вный (poslóvnyj)
  • посло́вно (poslóvno)
• пустосло́вный (pustoslóvnyj)
• слова́рный (slovárnyj)
• слове́сный (slovésnyj)
• словоохо́тливый (slovooxótlivyj)
• усло́вный (uslóvnyj)
  • усло́вно (uslóvno)

名詞

• слова́рик m (slovárik)
• слова́рь m (slovárʹ)
• словеса́ n (slovesá)
• слове́сность f (slovésnostʹ)
• слове́сник m (slovésnik)
• сло́вник m (slóvnik)
• словоблу́дие n (slovoblúdije)
• словоизмене́ние n (slovoizmenénije)
• словообразова́ние n (slovoobrazovánije)
• словосочета́ние n (slovosočetánije)
• усло́вие n (uslóvije)
• усло́вность f (uslóvnostʹ)
• послесло́вие n (posleslóvije)
• посло́вица f (poslóvica)
• предисло́вие n (predislóvije)
• пустосло́вие n (pustoslóvije)
• словарность f (slovarnostʹ)
• словари́ст m (slovaríst)
• суесло́вие n (sujeslóvije)

動詞

• пустосло́вить 非完 (pustoslóvitʹ)
• славосло́вить 非完 (slavoslóvitʹ)
• обусло́вить 非完 (obuslóvitʹ)
• обусла́вливать 非完 (obuslávlivatʹ)
• обусло́вливать 非完 (obuslóvlivatʹ)
• усло́виться 完 (uslóvitʹsja)
• суесло́вить 非完 (sujeslóvitʹ)

其他

• сло́вно (slóvno)

延伸閱讀

• 在 Большой толковый словарь 中查閱 слово, С. А. Кузнецов 主編 – 託管於 gramota.ru

塞爾維亞-克羅地亞語

詞源

源自原始斯拉夫語 *slȍvo (「詞語」)。

發音

• 國際音標^(幫助)：/slôʋo/
• 斷字：сло‧во

名詞

сло̏во n (拉丁字母拼寫 slȍvo)

1. 字母
2. (比喻義) 佈道，講道
3. (棄用) 詞語

變格

    слово

	單數	複數
主格	сло̏во	слова
屬格	слова	сло̑ва̄
與格	слову	словима
賓格	слово	слова
呼格	слово	слова
位格	слову	словима
工具格	словом	словима

參考資料

• 參見《Hrvatski jezični portal》中有關「слово」的內容

烏克蘭語

詞源

源自原始斯拉夫語 *slȍvo (「word」)。

發音

• 國際音標^(幫助)：[ˈsɫɔwɔ]

• 音頻

  （文檔）

名詞

сло́во (slóvo) n 無生 (屬格 сло́ва, 主格複數 слова́, 屬格複數 слів, 相關形容詞 слове́сний, 指小詞 слове́чко 或 слівце́)

1. 詞語
2. 話語
3. 演講，發言
4. 用語
5. 一種文學體裁
6. 承諾

變格

сло́во 的變格（無生，硬音中性，重音模式-c，о-і）

	單數	複數
主格	сло́во slóvo	слова́ slová
屬格	сло́ва slóva	слів sliv
與格	сло́ву slóvu	слова́м slovám
賓格	сло́во slóvo	слова́ slová
工具格	сло́вом slóvom	слова́ми slovámy
方位格	сло́ві slóvi	слова́х slováx
呼格	сло́во slóvo	слова́ slová

近義詞

• глаго́л (hlahól)
• мо́ва (móva)
• вислів (vysliv)、вираз (vyraz)
• висловлювання (vyslovljuvannja)、ду́мка (dúmka)、рішення (rišennja)
• обіцянка (obicjanka)
• промо́ва (promóva)、виступ (vystup)
• напучення (napučennja)
• те́рмін (términ)

相關詞彙

動詞

• ословити (oslovyty)
• условити (uslovyty)

 

名詞

• вислів (vysliv)
• висловлення (vyslovlennja)
• висловлювання (vyslovljuvannja)
• дослівник (doslivnyk)
• засловина (zaslovyna)
• засловок (zaslovok)
• ословлення (oslovlennja)
• передслово (peredslovo)
• послів'є (poslivʺje)
• пословиця (poslovycja)
• пословник (poslovnyk)
• прислі́вник (pryslívnyk)
• прислів'я (pryslivʺja)
• прислівка (pryslivka)
• слівце (slivce)
• словар (slovar)
• словенько (slovenʹko)
• словеса (slovesa)
• словесник (slovesnyk)
• словесність (slovesnistʹ)
• словечко (slovečko)
• словини (slovyny)
• словинка (slovynka)
• словни́к (slovnýk)
• словникар (slovnykar)
• словникарство (slovnykarstvo)
• словниця (slovnycja)
• словонько (slovonʹko)
• словце (slovce)
• услів'є (uslivʺje)
• услова (uslova)
• условина (uslovyna)
• услово (uslovo)

 

形容詞

• безслівний (bezslivnyj)
• безсловесний (bezslovesnyj)
• дослівний (doslivnyj)
• невисловний (nevyslovnyj)
• послівний (poslivnyj)
• словарний (slovarnyj)
• словесний (slovesnyj)
• словний (slovnyj)
• условний (uslovnyj)

 

副詞

• сло́вно (slóvno)
• словнісенько (slovnisenʹko)

 

參考資料

• слово in Bilodid, I. K., editor (1970–1980) Slovnyk ukrajinsʹkoji movy, Kiev: Naukova Dumka
• слово in Horox (slovozmina)
• слово in Словник.ua – портал української мови та культури [Slovnik.ua – Portal of Ukrainian Language and Culture] (in Ukrainian)