добръ

教會斯拉夫語

其他形式

• 格拉哥里字母：ⰴⱁⰱⱃⱏ (dobrŭ)

詞源

繼承自原始斯拉夫語 *dobrъ，繼承自原始印歐語 *dʰh₂ebʰ-ro-s，源自原始印歐語 *dʰh₂ebʰ-。

形容詞

добръ (dobrŭ)

1. 好的

   反義詞： недобръ (nedobrŭ)、зълъ (zŭlŭ)

2. 容易的
   • from Vita Methodii, 1000200-1000210:

     и тако и поустиша, рекъше Коцьлоу аще сего имаши оу себе, не избоудеши насъ добрѣ.

     i tako i pustiša, rekŭše Kocĭlu ašte sego imaši u sebe, ne izbudeši nasŭ dobrě.

     於是他們釋放了他，對科切爾說：如果你把這個人留在身邊，你就不會輕易逃離我們。

3. 美麗的
4. 完美的

派生詞彙

• добродѣтель (dobrodětelĭ)
• добро (dobro)
• добровольство (dobrovolĭstvo)
• добровоние (dobrovonie)
• доброгодьнъ (dobrogodĭnŭ)
• добродавьць (dobrodavĭcĭ)
• добродарие (dobrodarie)
• добродѣꙗние (dobrodějanie)
• добродѣꙗнъ (dobrodějanŭ)
• добродѣꙗти (dobrodějati)
• доброискоусьнъ (dobroiskusĭnŭ)
• доброличьнъ (dobroličĭnŭ)
• доброобразьнъ (dobroobrazĭnŭ)
• добропотрѣбьнъ (dobropotrěbĭnŭ)
• доброприимати (dobropriimati)
• добропѫтьнѣ (dobropǫtĭně)
• доброразоумивъ (dobrorazumivŭ)
• доброродьнъ (dobrorodĭnŭ)
• добрость (dobrostĭ)
• доброта (dobrota)
• доброчьстивъ (dobročĭstivŭ)
• доброчьстие (dobročĭstie)
• издобрити (izdobriti)
• любодоброта (ljubodobrota)
• прѣдобро (prědobro)

參考資料

• S. C. Gardiner, Old church Slavonic: an elementary grammar, Cambridge University Press, 1984.
• Бояджиев, Андрей (2016) Старобългарска читанка‎^[1], София
• “добръ”, GORAZD (Czech, English, Russian), http://gorazd.org, 2016—2024

古東斯拉夫語

詞源

繼承自原始斯拉夫語 *dòbrъ。同源詞包括教會斯拉夫語 добръ (dobrŭ) 和古波蘭語 dobry。

發音

• (約西元9世紀) 國際音標^(幫助)：/ˈdoːbrʊ/
• (約西元11世紀) 國際音標^(幫助)：/ˈdoːbrʊ/
• (約西元13世紀) 國際音標^(幫助)：/ˈdoːbr/
• 斷字：до‧бръ

形容詞

добръ (dobrŭ)

1. 好的
   • 1076, Sviatoslav's izbornik‎^[2]，頁號 1:

     Добро есть, братиѥ, почѥтаньѥ книжьноѥ։ паче вьсѧкомоу хрьстьꙗноу·

     Dobro estĭ, bratije, počjetanĭje knižĭnoje։ pače vĭsękomu xrĭstĭjanu·

     弟兄們，讀書是好的，對任何一個基督徒來說更是如此。

變格

[短]добръ（硬音 o/a 詞幹）的變格

	單數			雙數			複數
	陽性	中性	陰性	陽性	中性	陰性	陽性	中性	陰性
主格	добръ dobrŭ	добро dobro	добра dobra	добра dobra	добрѣ dobrě		добри dobri	добра dobra	добрꙑ dobry
屬格	добра dobra		добрꙑ dobry	добру dobru		добру dobru	добръ dobrŭ		добръ dobrŭ
與格	добру dobru		добрѣ dobrě	доброма dobroma		добрама dobrama	добромъ dobromŭ		добрамъ dobramŭ
賓格	добръ dobrŭ	добро dobro	добрѫ dobrǫ	добра dobra	добрѣ dobrě		добри dobri	добра dobra	добрꙑ dobry
工具格	добръмь dobrŭmĭ		доброѭ dobrojǫ	доброма dobroma		добрама dobrama	добрꙑ dobry		добрами dobrami
方位格	добрѣ dobrě		добрѣ dobrě	добру dobru		добру dobru	добрѣхъ dobrěxŭ		добрахъ dobraxŭ

[長]добръ（硬音 o/a 詞幹）的變格

	單數			雙數			複數
	陽性	中性	陰性	陽性	中性	陰性	陽性	中性	陰性
主格	добрꙑи dobryi	доброе dobroe	добраꙗ dobraja	добраꙗ dobraja	добрѣи dobrěi		добрии dobrii	добраꙗ dobraja	добрꙑѣ dobryě
屬格	доброго dobrogo		добрꙑѣ dobryě	добрую dobruju		добрую dobruju	добрꙑихъ dobryixŭ		добрꙑихъ dobryixŭ
與格	доброму dobromu		доброи dobroi	добрꙑима dobryima		добрꙑима dobryima	добрꙑимъ dobryimŭ		добрꙑимъ dobryimŭ
賓格	добрꙑи dobryi	доброе dobroe	добрѫѭ dobrǫjǫ	добраꙗ dobraja	добрѣи dobrěi		добрꙑѣ dobryě	добраꙗ dobraja	добрꙑѣ dobryě
工具格	добрꙑимь dobryimĭ		доброѭ dobrojǫ	добрꙑима dobryima		добрꙑима dobryima	добрꙑими dobryimi		добрꙑими dobryimi
方位格	добромь dobromĭ		доброи dobroi	добрую dobruju		добрую dobruju	добрꙑихъ dobryixŭ		добрꙑихъ dobryixŭ

派生語彙

• 古盧森尼亞語: до́брый (dóbryj)
  • 白俄羅斯語: до́бры (dóbry)
  • 盧森尼亞語: до́брый (dóbrŷj)
  • 烏克蘭語: до́брий (dóbryj)
• 俄語: до́брый (dóbryj)

參考資料

• Sreznevsky, Izmail (1893), “добръ”, Матеріалы для Словаря древне-русскаго языка по письменнымъ памятникамъ [Materials for the Dictionary of the Old East Slavic Language According to Written Monuments] (俄語), 卷1: А – К, Saint Petersburg: Department of Russian Language and Literature of the Imperial Academy of Sciences, 页681