kurtulmak
土耳其语
[编辑]词源
[编辑]源自鄂图曼土耳其语 قورتلمق (kurtulmak, “逃脱，得到自由，免受”) ← 原始突厥语 *kurt-ul- (“被救”)，未成词词素*kurt-的被动态。与使役态kurtarmak (“救，拯救”)源自同一词根。
与古回鹘语 [需要文字] (qurtulmaq, “得救”), [需要文字] (qurtul-, “被救”), 喀喇汗语 [需要文字] (qurtulmāq, “被救”), 阿塞拜疆语 qurtulmaq (“逃脱”), 巴什基尔语 ҡотолоу (qotolou, “得到自由”), 楚瓦什语 хӑтӑлма (hăt̬ălma, “被救，免于”), 哈萨克语 құтылу (qūtylu, “逃脱，免于”), 哈卡斯语 худуларға (xudularğa, “逃脱，自救”), 吉尔吉斯语 кутулуу (kutuluu, “被救，免于”), 鞑靼语 котылу (qotılu, “逃脱，得到自由”), 土库曼语 gutulmak (“恢复”), 维吾尔语 قۇتۇلماق (qutulmaq, “避免，逃脱”), 乌兹别克语 qutulmoq同源。
动词
[编辑]kurtulmak (第三人称单数简单现在时 kurtulur) 〈不及物〉
变位
[编辑] 肯定陈述形
| 单数 | 复数 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 第一人称 | 第二人称 | 第三人称 | 第一人称 | 第二人称 | 第三人称 | ||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | ||
| 直陈式 | 现在简单时 | kurtulurum | kurtulursun | kurtulur | kurtuluruz | kurtulursunuz | kurtulurlar |
| 现在进行时 | kurtuluyorum | kurtuluyorsun | kurtuluyor | kurtuluyoruz | kurtuluyorsunuz | kurtuluyorlar | |
| 过去定形 | kurtuldum | kurtuldun | kurtuldu | kurtulduk | kurtuldunuz | kurtuldular | |
| 过去进行时 | kurtuluyordum | kurtuluyordun | kurtuluyordu | kurtuluyorduk | kurtuluyordunuz | kurtuluyorlardı | |
| 将来简单时 | kurtulacağım | kurtulacaksın | kurtulacak | kurtulacağız | kurtulacaksınız | kurtulacaklar | |
肯定疑问形
| 单数 | 复数 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 第一人称 | 第二人称 | 第三人称 | 第一人称 | 第二人称 | 第三人称 | ||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | ||
| 直陈式 | 现在简单时 | kurtulur muyum? | kurtulur musun? | kurtulur mu? | kurtulur muyuz? | kurtulur musunuz? | kurtulurlar mı? |
| 现在进行时 | kurtuluyor muyum? | kurtuluyor musun? | kurtuluyor mu? | kurtuluyor muyuz? | kurtuluyor musunuz? | kurtuluyorlar mı? | |
| 过去定形 | kurtuldum mu? | kurtuldun mu? | kurtuldu mu? | kurtulduk mu? | kurtuldunuz mu? | kurtuldular mu? | |
| 过去进行时 | kurtuluyor muydum? | kurtuluyor muydun? | kurtuluyor muydu? | kurtuluyor muyduk? | kurtuluyor muydunuz? | kurtuluyorlar mıydı? | |
| 将来简单时 | kurtulacak mıyım? | kurtulacak mısın? | kurtulacak mı? | kurtulacak mıyız? | kurtulacak mısınız? | kurtulacaklar mı? | |
否定陈述形
| 单数 | 复数 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 第一人称 | 第二人称 | 第三人称 | 第一人称 | 第二人称 | 第三人称 | ||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | ||
| 直陈式 | 现在简单时 | kurtulmam | kurtulmazsın | kurtulmaz | kurtulmayız | kurtulmazsınız | kurtulmazlar |
| 现在进行时 | kurtulmuyorum | kurtulmuyorsun | kurtulmuyor | kurtulmuyoruz | kurtulmuyorsunuz | kurtulmuyorlar | |
| 过去定时 | kurtulmadım | kurtulmadın | kurtulmadı | kurtulmadık | kurtulmadınız | kurtulmadılar | |
| 过去进行时 | kurtulmuyordum | kurtulmuyordun | kurtulmuyordu | kurtulmuyorduk | kurtulmuyordunuz | kurtulmuyordular | |
| 将来简单时 | kurtulmayacağım | kurtulmayacaksın | kurtulmayacak | kurtulmayacağız | kurtulmayacaksınız | kurtulmayacaklar | |
否定疑问形
| 单数 | 复数 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 第一人称 | 第二人称 | 第三人称 | 第一人称 | 第二人称 | 第三人称 | ||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | ||
| 直陈式 | 现在简单时 | kurtulmaz mıyım? | kurtulmaz mısın? | kurtulmaz mı? | kurtulmaz mıyız? | kurtulmaz mısınız? | kurtulmazlar mı? |
| 现在进行时 | kurtulmuyor muyum? | kurtulmuyor musun? | kurtulmuyor mu? | kurtulmuyor muyuz? | kurtulmuyor musunuz? | kurtulmuyorlar mı? | |
| 过去定时 | kurtulmadım mı? | kurtulmadın mı? | kurtulmadı mı? | kurtulmadık mı? | kurtulmadınız mı? | kurtulmadılar mı? | |
| 过去进行时 | kurtulmuyor muydum? | kurtulmuyor muydun? | kurtulmuyor muydu? | kurtulmuyor muyduk? | kurtulmuyor muydunuz? | kurtulmuyorlar mıydı? | |
| 将来简单时 | kurtulmayacak mıyım? | kurtulmayacak mısın? | kurtulmayacak mı? | kurtulmayacak mıyız? | kurtulmayacak mısınız? | kurtulmayacaklar mı? | |
相关词汇
[编辑]参考资料
[编辑]- Clauson, Gerard (1972年)，“kurtul-”，An Etymological Dictionary of pre-thirteenth-century Turkish，Oxford：Clarendon Press，第 650 页