մարդ
亚美尼亚语[编辑]
词源[编辑]
发音[编辑]
名词[编辑]
մարդ • (mard)
- 人，人类
- առաջին մարդ ― aṙaǰin mard ― (教会用语) 第一个人，亚当
- քեզ մարդ ասողին ― kʿez mard asoğin ― 你不配被称作人
- մարդ աստծո (աստուծո) ― mard astco (astuco) ― (责骂) 天哪，你真的是！
- գործի մարդ ― gorci mard ― 工作所需的人
- մարդ էլ կա, մարդ էլ ― mard ēl ka, mard ēl ― 人与人之间并不相似
- մարդ չեղավ` գլխներիս կրակ եղավ ― mard čʿeğav` glxneris krak eğav ― 灾祸降临到我们身上
- մարդը մարդակից չի ջոկում ― mardə mardakicʿ čʿi ǰokum ― 他/她愚笨
- մարդ դառնալ ― mard daṙnal ― 成长为有智慧的大人
- մարդու բնույթ ― mardu bnuytʿ ― 人性
- մարդուն մեկը ― mardun mekə ― 某人
- մարդ լինել ― mard linel ― 做人
- մարդ գլուխ ― mard glux ― 对每个人
- մարդու տեղ դնել ― mardu teğ dnel ― 视作并作为人类对待
- մարդ մնալ ― mard mnal ― 保持人性
- 男人
- 丈夫
- մարդ առնել ― mard aṙnel ― 嫁人
- մարդու գնալ ― mardu gnal ― 嫁人
- մարդ ու կին ― mard u kin ― 夫妻
- մարդու տալ ― mardu tal ― 把……嫁出去 (字面意思是“给……一个丈夫”)
- 工人，劳工
- 某人
- (以复数形式) 人们；人民
变格[编辑]
u-类，复数不规则，有生 (东亚美尼亚语)
| 单数 | 复数 | |||
|---|---|---|---|---|
| 主格 | մարդ (mard) | մարդիկ (mardik) | ||
| 与格 | մարդու (mardu) | մարդկանց (mardkancʿ) | ||
| 夺格 | մարդուց (marducʿ) | մարդկանցից (mardkancʿicʿ) | ||
| 工具格 | մարդով (mardov) | մարդկանցով (mardkancʿov) | ||
| 方位格 | — | — | ||
| 定 | ||||
| 主格 | մարդը/մարդն (mardə/mardn) | — | ||
| 与格 | մարդուն (mardun) | — | ||
| 第一人称所有格 | ||||
| 主格 | մարդս (mards) | մարդիկս (mardiks) | ||
| 与格 | մարդուս (mardus) | մարդկանցս (mardkancʿs) | ||
| 夺格 | մարդուցս (marducʿs) | մարդկանցիցս (mardkancʿicʿs) | ||
| 工具格 | մարդովս (mardovs) | մարդկանցովս (mardkancʿovs) | ||
| 方位格 | — | — | ||
| 第二人称所有格 | ||||
| 主格 | մարդդ (mardd) | մարդիկդ (mardikd) | ||
| 与格 | մարդուդ (mardud) | մարդկանցդ (mardkancʿd) | ||
| 夺格 | մարդուցդ (marducʿd) | մարդկանցիցդ (mardkancʿicʿd) | ||
| 工具格 | մարդովդ (mardovd) | մարդկանցովդ (mardkancʿovd) | ||
| 方位格 | — | — | ||
| 不规则的复数形式来自古典亚美尼亚语մարդիկ (mardik)，մարդ (mard)的集合名词形式。 | ||||
衍生词汇[编辑]
- ձնեմարդ (jnemard)
古亚美尼亚语[编辑]
词源[编辑]
名词[编辑]
մարդ (mard)
- 人
- կին մարդ ― kin mard ― 女人
- Որդի Մարդոյ ― Ordi Mardoy ― 人类之子
- Մարդ եւ Աստուած ― Mard ew Astuac ― 人神
- բարի մարդ ― bari mard ― 诚实可敬的人
- բարեսիրտ մարդ ― baresirt mard ― 有同情心、慷慨无私的人
- մարդն անօրէնութեան ― mardn anōrēnutʿean ― 敌基督
- յարգէ մարդ ― yargē mard ― 稻草人
- մարդ ի մարդոյ ― mard i mardoy ― 从一个人到另一个人
- ամենայն մարդ ― amenayn mard ― 每个人
- մարդ առ մարդ կուտակիլ ― mard aṙ mard kutakil ― 人挤人
- արար Աստուած զմարդն ի պատկեր իւր ― arar Astuac zmardn i patker iwr ― 上帝按照自己的形象造人
- 男人
- գեղեցիկ մարդ ― geğecʿik mard ― 帅哥
- արժանի մարդոյ ― aržani mardoy ― 有男子气概的
- անարժան մարդոյ ― anaržan mardoy ― 缺乏男子气概的
- ի բաց մերկանալ զմարդն հին ― i bacʿ merkanal zmardn hin ― 敷衍老头儿
- 凡人，普通人
- 人类
- ի բարեբաստութիւն մարդոյս ― i barebastutʿiwn mardoys ― 为了全人类的幸福
用法说明[编辑]
复数常用集合名词մարդիկ (mardik)表达。而在现代亚美尼亚语中，մարդիկ (mardik)的变格形已经取代了规则的复数形式。
变格[编辑]
o-类
衍生词汇[编辑]
- աղճկամարդ (ağčkamard)
- աղջկամարդ (ağǰkamard)
- այծամարդ (aycamard)
- անմարդ (anmard)
- անմարդաբնակ (anmardabnak)
- անմարդագոյն (anmardagoyn)
- անմարդաձայն (anmardajayn)
- անմարդանամ (anmardanam)
- անմարդասէր (anmardasēr)
- անմարդասիրելի (anmardasireli)
- անմարդասիրութիւն (anmardasirutʿiwn)
- անմարդացուցանեմ (anmardacʿucʿanem)
- անմարդի (anmardi)
- անմարդիմ (anmardim)
- անմարդութիւն (anmardutʿiwn)
- աշխարհամարդ (ašxarhamard)
- աստուածամարդ (astuacamard)
- բազմամարդ (bazmamard)
- բազմամարդացուցանեմ (bazmamardacʿucʿanem)
- բազմամարդի (bazmamardi)
- բազմամարդիկ (bazmamardik)
- բազմամարդոյ (bazmamardoy)
- բազմամարդութիւն (bazmamardutʿiwn)
- բազմարդիւն (bazmardiwn)
- բարեմարդիկ (baremardik)
- բարեմարդութիւն (baremardutʿiwn)
- երդումարդ (erdumard)
- կիսամարդ (kisamard)
- կիսամարդի (kisamardi)
- կնամարդ (knamard)
- կնամարդի (knamardi)
- կողամարդ (koğamard)
- մախամարդակ (maxamardak)
- մանկամարդ (mankamard)
- մարդաբանեմ (mardabanem)
- մարդաբար (mardabar)
- մարդաբնակ (mardabnak)
- մարդաբոյս (mardaboys)
- մարդագայլ (mardagayl)
- մարդագերի (mardageri)
- մարդագերութիւն (mardagerutʿiwn)
- մարդագին (mardagin)
- մարդագլուխ (mardaglux)
- մարդագող (mardagoğ)
- մարդադատիչ (mardadatičʿ)
- մարդադարման (mardadarman)
- մարդադաւ (mardadaw)
- մարդադաւան (mardadawan)
- մարդադաւանութիւն (mardadawanutʿiwn)
- մարդադաւութիւն (mardadawutʿiwn)
- մարդադէմ (mardadēm)
- մարդազգեստ (mardazgest)
- մարդազեն (mardazen)
- մարդազոհ (mardazoh)
- մարդազոհութիւն (mardazohutʿiwn)
- մարդաթափ (mardatʿapʿ)
- մարդաթիւ (mardatʿiw)
- մարդալից (mardalicʿ)
- մարդախանձ (mardaxanj)
- մարդախանձութիւն (mardaxanjutʿiwn)
- մարդախառն (mardaxaṙn)
- մարդախիտ (mardaxit)
- մարդախնդիր (mardaxndir)
- մարդախոհ (mardaxoh)
- մարդախողխող (mardaxoğxoğ)
- մարդախոշոշ (mardaxošoš)
- մարդածախ (mardacax)
- մարդածախութիւն (mardacaxutʿiwn)
- մարդածին (mardacin)
- մարդակ (mardak)
- մարդակեր (mardaker)
- մարդակերպ (mardakerp)
- մարդակերպեալ (mardakerpeal)
- մարդակոյտ (mardakoyt)
- մարդակոտոր (mardakotor)
- մարդահաճ (mardahač)
- մարդահաճեմ (mardahačem)
- մարդահաճոյ (mardahačoy)
- մարդահաճոյանամ (mardahačoyanam)
- մարդահաճոյութիւն (mardahačoyutʿiwn)
- մարդահաճութիւն (mardahačutʿiwn)
- մարդահասակ (mardahasak)
- մարդահարկ (mardahark)
- մարդահոյլ (mardahoyl)
- մարդաձայն (mardajayn)
- մարդաձեւ (mardajew)
- մարդամահ (mardamah)
- մարդամարտ (mardamart)
- մարդամօտ (mardamōt)
- մարդանախանձ (mardanaxanj)
- մարդանամ (mardanam)
- մարդանման (mardanman)
- մարդաշահ (mardašah)
- մարդաշատ (mardašat)
- մարդաշատութիւն (mardašatutʿiwn)
- մարդաշէն (mardašēn)
- մարդաշնորհ (mardašnorh)
- մարդաչափ (mardačʿapʿ)
- մարդապաշտ (mardapašt)
- մարդապաշտութիւն (mardapaštutʿiwn)
- մարդապատկեր (mardapatker)
- մարդապետ (mardapet)
- մարդապէս (mardapēs)
- մարդապուր (mardapur)
- մարդառու (mardaṙu)
- մարդասանկ (mardasank)
- մարդասեր (mardaser)
- մարդասէր (mardasēr)
- մարդասիրագոյն (mardasiragoyn)
- մարդասիրական (mardasirakan)
- մարդասիրապէս (mardasirapēs)
- մարդասիրեմ (mardasirem)
- մարդասիրութիւն (mardasirutʿiwn)
- մարդասպան (mardaspan)
- մարդասպանեալ (mardaspaneal)
- մարդասպանութիւն (mardaspanutʿiwn)
- մարդաստան (mardastan)
- մարդավաճառ (mardavačaṙ)
- մարդավայելուչ (mardavayelučʿ)
- մարդավայելչաբար (mardavayelčʿabar)
- մարդավայելչապէս (mardavayelčʿapēs)
- մարդավայելչութիւն (mardavayelčʿutʿiwn)
- մարդավար (mardavar)
- մարդավնաս (mardavnas)
- մարդատեաց (mardateacʿ)
- մարդատեսակ (mardatesak)
- մարդատեսիլ (mardatesil)
- մարդատեցիկ (mardatecʿik)
- մարդատեցութիւն (mardatecʿutʿiwn)
- մարդատունկ (mardatunk)
- մարդարար (mardarar)
- մարդացի (mardacʿi)
- մարդացուլ (mardacʿul)
- մարդացուցանեմ (mardacʿucʿanem)
- մարդաքաղաքացի (mardakʿağakʿacʿi)
- մարդաքայլ (mardakʿayl)
- մարդելոյզ (mardeloyz)
- մարդելուզական (mardeluzakan)
- մարդելուզութիւն (mardeluzutʿiwn)
- մարդեղութիւն (mardeğutʿiwn)
- մարդերեւոյթ (marderewoytʿ)
- մարդընդել (mardəndel)
- մարդիկ (mardik)
- մարդկաբար (mardkabar)
- մարդկախառն (mardkaxaṙn)
- մարդկախոշոշ (mardkaxošoš)
- մարդկական (mardkakan)
- մարդկակերպ (mardkakerp)
- մարդկակերպարան (mardkakerparan)
- մարդկակերպեալ (mardkakerpeal)
- մարդկահոյլ (mardkahoyl)
- մարդկաձայն (mardkajayn)
- մարդկամահ (mardkamah)
- մարդկային (mardkayin)
- մարդկայնաբար (mardkaynabar)
- մարդկանամ (mardkanam)
- մարդկապէս (mardkapēs)
- մարդկապիսաբար (mardkapisabar)
- մարդկասերմ (mardkaserm)
- մարդկավայելուչ (mardkavayelučʿ)
- մարդկավայելչաբար (mardkavayelčʿabar)
- մարդկավայելչապէս (mardkavayelčʿapēs)
- մարդկեղէն (mardkeğēn)
- մարդկութիւն (mardkutʿiwn)
- մարդկօրէն (mardkōrēn)
- մարդկօրինաբար (mardkōrinabar)
- մարդկօրինակաբար (mardkōrinakabar)
- մարդկօրինակագոյն (mardkōrinakagoyn)
- մարդութիւն (mardutʿiwn)
- մարդօրէն (mardōrēn)
- յոլովամարդ (yolovamard)
- նախամարդ (naxamard)
- ներմարդական (nermardakan)
- ներմարդանամ (nermardanam)
- ներմարդկութիւն (nermardkutʿiwn)
- ներմարդութիւն (nermardutʿiwn)
- շատամարդութիւն (šatamardutʿiwn)
- չարամարդ (čʿaramard)
- չմարդահաճոյանամ (čʿmardahačoyanam)
- չմարդի (čʿmardi)
- չմարդկապէս (čʿmardkapēs)
- չմարդու (čʿmardu)
- չմարդութիւն (čʿmardutʿiwn)
- սակաւամարդ (sakawamard)
- սակաւամարդութիւն (sakawamardutʿiwn)
- սկզբնամարդ (skzbnamard)
- վիմարդ (vimard)
- վիմարդեայ (vimardeay)
- վիշապամարդ (višapamard)
- տմարդի (tmardi)
- տմարդութիւն (tmardutʿiwn)
派生语汇[编辑]
- 亚美尼亚语: մարդ (mard)
参考资料[编辑]
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “մարդ”, Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “մարդ”, Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (古典亚美尼亚语), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “մարդ”, Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (亚美尼亚语), 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume版, Yerevan: University Press
- Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, 页453