kalkmak
土耳其語[编辑]
詞源[编辑]
源自鄂圖曼土耳其語 قالقمق (kalkmak, “升，起，立，作廢”)，源自原始突厥語 *Kạl(ï)- (“升”)。[1] 對比蒙古語 халих (xalix, “升空，飛”)。
同源詞
古回鶻語 [script needed] (kalı-, “升空”), 喀喇汗語 [script needed] (kalɨ̄māk, “跳”), 阿塞拜疆語 qalxmaq (“升，起”), 巴什基爾語 ҡалҡыу (qalqïw, “升”), 哈薩克語 қалқу (qalqu, “升空”), 吉爾吉斯語 калкуу (kalkuu, “浮”), 南阿爾泰語 калыыр (kalïïr, “跳，躍”), 韃靼語 калку (qalku, “升”), 土庫曼語 galkmak (“升”), 圖瓦語 халыыр (halıır, “跳，跑”), 烏茲別克語 qalqmoq (“升，腫，跳”), 雅庫特語 кылый (kılıy, “躍起”)。
動詞[编辑]
kalkmak (第三人稱單數簡單現在時 kalkar) 〈不及物〉
- 升起，立起
- Tartının bir ucuna yük bindirir isen öbür ucu kalkar. ― 如果你往天平的一端放東西，另一端就會翹起。
- Kartal kalkar dal sarkar, dal sarkar kartal kalkar. ― 鷹飛起，枝下垂；枝下垂，鷹飛起。（繞口令）
- 站起
- 起床
- Körle yatan şaşı kalkar. ― 和盲人睡覺，起來之後眼睛會斜視。（諺語）
- (交通工具) 出發
- 脫下
- 廢棄
變位[编辑]
肯定陈述形
| 单数 | 复数 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 第一人称 | 第二人称 | 第三人称 | 第一人称 | 第二人称 | 第三人称 | ||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | ||
| 直陈式 | 现在简单时 | kalkarım | kalkarsın | kalkar | kalkarız | kalkarsınız | kalkarlar |
| 现在进行时 | kalkıyorum | kalkıyorsun | kalkıyor | kalkıyoruz | kalkıyorsunuz | kalkıyorlar | |
| 过去定形 | kalktım | kalktın | kalktı | kalktık | kalktınız | kalktılar | |
| 过去进行时 | kalkıyordum | kalkıyordun | kalkıyordu | kalkıyorduk | kalkıyordunuz | kalkıyorlardı | |
| 将来简单时 | kalkacağım | kalkacaksın | kalkacak | kalkacağız | kalkacaksınız | kalkacaklar | |
肯定疑问形
| 单数 | 复数 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 第一人称 | 第二人称 | 第三人称 | 第一人称 | 第二人称 | 第三人称 | ||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | ||
| 直陈式 | 现在简单时 | kalkar mıyım? | kalkar mısın? | kalkar mı? | kalkar mıyız? | kalkar mısınız? | kalkarlar mı? |
| 现在进行时 | kalkıyor muyum? | kalkıyor musun? | kalkıyor mu? | kalkıyor muyuz? | kalkıyor musunuz? | kalkıyorlar mı? | |
| 过去定形 | kalktım mı? | kalktın mı? | kalktı mı? | kalktık mı? | kalktınız mı? | kalktılar mı? | |
| 过去进行时 | kalkıyor muydum? | kalkıyor muydun? | kalkıyor muydu? | kalkıyor muyduk? | kalkıyor muydunuz? | kalkıyorlar mıydı? | |
| 将来简单时 | kalkacak mıyım? | kalkacak mısın? | kalkacak mı? | kalkacak mıyız? | kalkacak mısınız? | kalkacaklar mı? | |
否定陈述形
| 单数 | 复数 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 第一人称 | 第二人称 | 第三人称 | 第一人称 | 第二人称 | 第三人称 | ||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | ||
| 直陈式 | 现在简单时 | kalkmam | kalkmazsın | kalkmaz | kalkmayız | kalkmazsınız | kalkmazlar |
| 现在进行时 | kalkmıyorum | kalkmıyorsun | kalkmıyor | kalkmıyoruz | kalkmıyorsunuz | kalkmıyorlar | |
| 过去定时 | kalkmadım | kalkmadın | kalkmadı | kalkmadık | kalkmadınız | kalkmadılar | |
| 过去进行时 | kalkmıyordum | kalkmıyordun | kalkmıyordu | kalkmıyorduk | kalkmıyordunuz | kalkmıyordular | |
| 将来简单时 | kalkmayacağım | kalkmayacaksın | kalkmayacak | kalkmayacağız | kalkmayacaksınız | kalkmayacaklar | |
否定疑问形
| 单数 | 复数 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 第一人称 | 第二人称 | 第三人称 | 第一人称 | 第二人称 | 第三人称 | ||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | ||
| 直陈式 | 现在简单时 | kalkmaz mıyım? | kalkmaz mısın? | kalkmaz mı? | kalkmaz mıyız? | kalkmaz mısınız? | kalkmazlar mı? |
| 现在进行时 | kalkmıyor muyum? | kalkmıyor musun? | kalkmıyor mu? | kalkmıyor muyuz? | kalkmıyor musunuz? | kalkmıyorlar mı? | |
| 过去定时 | kalkmadım mı? | kalkmadın mı? | kalkmadı mı? | kalkmadık mı? | kalkmadınız mı? | kalkmadılar mı? | |
| 过去进行时 | kalkmıyor muydum? | kalkmıyor muydun? | kalkmıyor muydu? | kalkmıyor muyduk? | kalkmıyor muydunuz? | kalkmıyorlar mıydı? | |
| 将来简单时 | kalkmayacak mıyım? | kalkmayacak mısın? | kalkmayacak mı? | kalkmayacak mıyız? | kalkmayacak mısınız? | kalkmayacaklar mı? | |
近義詞[编辑]
派生詞[编辑]
相關詞彙[编辑]
參考資料[编辑]
- ↑ Starostin, Sergei; Dybo, Anna; Mudrak, Oleg (2003), “*Kạl(ɨ)-”, Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill