源自原始突厥語 *tut- ( “ 抓住 ” ) 。[ 1]
與古突厥語 𐱃𐰆𐱃 ( tut- , “ 抓,保持,擁有 ” ) 、土耳其語 tutmak ( “ 抓,持 ” ) 、巴什基爾語 тотоу ( totou , “ 抓,持 ” ) 、楚瓦什語 тытма ( tytma , “ 抓,持 ” ) 、哈卡斯語 & 紹爾語 тударға ( tudarğa , “ 抓,持,控制,克制 ” ) 、吉爾吉斯語 тутуу ( tutuu , “ 抓 ” ) 、土庫曼語 tutmak ( “ 抓,持,租,填 ” ) 、圖瓦語 тудар ( tudar , “ 抓,持 ” ) 、烏茲別克語 tutmoq ( “ 抓,持,拿 ” ) 、雅庫特語 тут ( tut , “ 抓,持 ” ) 同源。
tutmaq ( 及物 )
拿 ,持
1983 , Zahid Xəlil, Kəndlinin söhbəti :Çiçəkləri və kəlbətini əlində bərk tutmuşdu ki, salıb itirməsin. 他手上輕輕握著 花和鉗子,這樣就不會把花掉在地上。
2014年 11月5日, “Bir dönərlik “fahişə””, 出自 Lent.az [1] :İki polis onu qolundan bərk-bərk tutmuşdu 兩個警察抓住 她的手臂。 [永久失效連結 ]
Əlində nə tutursan ? ― 你 手裡拿著 什麼?
近義詞: saxlamaq
抓
2017 , Vahid Çəmənli, Dəli Çəmənli , →ISBN :Onun zırıldamaları fasiləsiz aglamağa keçəndə əlindən tutub evə gətirdim. 她哭得越來越大聲,我一把抓住 她,帶她回家。
近義詞: əlinə almaq
認為
2016年 11月16日, Baku.ws [2] :
捕捉
balıq tutmaq ― 捉 魚
( 口語 ) 感染
逮捕
2016年 8月8日, “Olimpiadada daha bir biabırçılıq”, 出自 Day.az [3] :Hadisənin şahidləri işə qarışıblar, cinayətkarı tutublar . 目擊者介入並逮捕了 嫌犯。
近義詞: həbs etmək 、saxlamaq 、azadlıqdan məhrum etmək 、içəri salmaq
( 不及物 ) 假設 ,假定 (一般用第一人稱複數命令式 + ki 的形式)
Tutaq ki, bu iş alındı. Sonra nə? ― 要是 成功了,後面該怎麼做?
Tutalım ki, mən buna razıyam. Bəs başqaları necə? ― 假設 我同意,那麼其他人呢?
近義詞: güman etmək 、zənn etmək
租
Bakıya köçdük, ikiotaqlı mənzil tutduq , orada altı ay qaldıq. ― 我們搬到了巴庫,租下 一間兩室公寓,在那裡住了六個月。
Xərcləri aşağı saxlamaq üçün, bir neçə nəfərimiz avtobus tutduq və oraya bir yerdə getdik. ― 為了降低開銷,我們中的幾個人租了 一輛巴士一起過去。
近義詞: kirayə götürmək
( 軍事 ) 攻佔
2016年 11月1日, Cəbhə.info [4] :İŞİD daha bir şəhəri tutdu . ISIS又攻下 一座城鎮。 [永久失效連結 ]
近義詞: nəzarətə götürmək 、işğal etmək
位居 ,職位 為
2016年 3月4日, Trend.az [5] :Türkmənistan Prezidenti Qurbanqulu Berdiməhəmmədovun sərəncamında deyilir ki, əgər yol verilmiş nöqsanlar qısa müddət ərzində aradan qaldırılmazsa məmur tutduğu vəzifədən azad ediləcək. 土庫曼斯坦總統庫爾班古力·別爾德穆哈梅多夫的法令規定,如果官員無法在短時間內改正缺點,就會被免職。
İkinci Dünya Müharibəsi ndən sonra , Almaniya da çoxlu nasist lər müharibə dən əvvəl tutduqları vəzifə lərini tutmağa davam etmişdilər . ― 二戰以後,許多德國納粹前官員依然官復原職。
持有 (立場,觀點)
Tutduğunuz mövqe bizə aydındır, amma biz onunla razı deyilik. ― 我們明白你的立場,但我們並不同意。
強烈 感覺
Birdən onu güclü qorxu tutdu . ― 他/她突然被嚇壞了。
( 口語 ) 勾引 (僅用於qız tutmaq )
2014年 6月23日, Fərid Nietzsche, Yazar.in [6] :Təbii ki, cəmiyyətdə artıq özünə yer eləmiş bu fikrin baş səbəbkarı “qız tutmaq” məqsədi ilə müxtəlif parkları, ticarət mərkəzlərini, ictimai obyektləri gəzən oğlancığazlarımızdır. 當然,這個已經扎根於社會的想法的主要來源,是一些男孩子到各個公園、商場和公共場所去“泡妞 ”的行為。
Başa düşmədim , sən kitabxanaya oxumağa yoxsa qız tutmağa gedirsən? ― 我不太明白,你到圖書館是去學習的還是去泡妞 的?
( 俚語 ) 理解
temanı/mövzunu tutmaq' ― 理解 主題
Orjinalı görənlər temanı tutar . ― 看過原著的人就會理解 主旨。
tutmaq 的變位
肯定
主語非過去分詞
tutan
主語過去分詞
tutmuş
主語將來確定分詞
tutacaq
非主語分詞
(mənim +) tutduğum
(sənin +) tutduğun
(屬施 +) tutduğu
(bizim +) tutduğumuz
(sizin +) tutduğunuz
(屬施 +) tutduğu 或 tutduqları
tutub
一般時間分詞
tutanda
強化分詞
tutduqca
特定時間分詞
tutarkən
情態分詞
tutaraq
不定式
tutmaq
單數
複數
第一
第二
第三
第一
第二
第三
直陳
現在
一般
tuturam
tutursan
tutur
tuturuq
tutursunuz
tuturlar
完成1
tutmuşam
tutmusan ,tutmuşsan *
tutmuşdur
tutmuşuq
tutmusunuz ,tutmuşsunuz *
tutmuşlar
完成2
–
tutubsan
tutub(dur)
–
tutubsunuz
tutub(dur)lar
過去
一般
tutdum
tutdun
tutdu
tutduq
tutdunuz
tutdular
連續
tuturdum
tuturdun
tuturdu
tuturduq
tuturdunuz
tuturdular
完成
tutmuşdum
tutmuşdun
tutmuşdu
tutmuşduq
tutmuşdunuz
tutmuşdular
將來
確定
tutacağam
tutacaqsan
tutacaq
tutacağıq
tutacaqsınız
tutacaqlar
不定
tutaram
tutarsan
tutar
tutarıq
tutarsınız
tutarlar
過去將來
確定
tutacaqdım
tutacaqdın
tutacaqdı
tutacaqdıq
tutacaqdınız
tutacaqdılar
不定
tutardım
tutardın
tutardı
tutardıq
tutardınız
tutardılar
條件
現在
tutsam
tutsan
tutsa
tutsaq
tutsanız
tutsalar
過去
tutsaydım
tutsaydın
tutsaydı
tutsaydıq
tutsaydınız
tutsaydılar
虛擬
tutam
tutasan
tuta
tutaq
tutasınız
tutalar
勸勵
tutasıyam
tutasısan
tutası
tutasıyıq
tutasısınız
tutasılar
强制
现在
tutmalıyam
tutmalısan
tutmalı
tutmalıyıq
tutmalısınız
tutmalılar
过去
tutmalıydım
tutmalıydın
tutmalıydı
tutmalıydıq
tutmalıydınız
tutmalıydılar
證據
現在
tuturmışam
tuturmışsan
tuturmış
tuturmışuq
tuturmışsunuz
tuturmışlar
過去
tutubmışam
tutubmışsan
tutubmış
tutubmışuq
tutubmışsunuz
tutubmışlar
祈使
tutum
tut
tutsun
tutaq ,tutalım *
tutun
tutsunlar
否定
主語非過去分詞
tutmayan
主語過去分詞
tutmamış
主語將來確定分詞
tutmayacaq
非主語分詞
(mənim +) tutmadığım
(sənin +) tutmadığın
(屬施 +) tutmadığı
(bizim +) tutmadığımız
(sizin +) tutmadığınız
(屬施 +) tutmadığı 或 tutmadıqları
動副詞
tutmayıb
一般時間分詞
tutmayanda
強化分詞
tutmadıqca
特定時間分詞
tutmayarkən
情態分詞
tutmayaraq
不定式
tutmamaq
單數
複數
第一
第二
第三
第一
第二
第三
直陳
現在
一般
tutmuram
tutmursan
tutmur
tutmuruq
tutmursunuz
tutmurlar
完成1
tutmamışam
tutmamısan ,tutmamışsan *
tutmamış
tutmamışıq
tutmamısınız ,tutmamışsınız *
tutmamışlar
完成2
–
tutmayıbsan
tutmayıb(dır)
–
tutmayıbsınız
tutmayıb(dır)lar
過去
一般
tutmadım
tutmadın
tutmadı
tutmadıq
tutmadınız
tutmadılar
連續
tutmurdum
tutmurdun
tutmurdu
tutmurduq
tutmurdunuz
tutmurdular
完成
tutmamışdım
tutmamışdın
tutmamışdı
tutmamışdıq
tutmamışdınız
tutmamışdılar
將來
確定
tutmayacağam
tutmayacaqsan
tutmayacaq
tutmayacağıq
tutmayacaqsınız
tutmayacaqlar
不定
tutmaram
tutmarsan , tutmazsan
tutmaz
tutmarıq
tutmarsınız , tutmazsınız
tutmazlar
過去將來
確定
tutmayacaqdım
tutmayacaqdın
tutmayacaqdı
tutmayacaqdıq
tutmayacaqdınız
tutmayacaqdılar
不定
tutmazdım
tutmazdın
tutmazdı
tutmazdıq
tutmazdınız
tutmazdılar
條件
現在
tutmasam
tutmasan
tutmasa
tutmasaq
tutmasanız
tutmasalar
過去
tutmasaydım
tutmasaydın
tutmasaydı
tutmasaydıq
tutmasaydınız
tutmasaydılar
虛擬
tutmayam
tutmayasan
tutmaya
tutmayaq
tutmayasınız
tutmayalar
勸勵
tutmayasıyam
tutmayasısan
tutmayası
tutmayasıyıq
tutmayasısınız
tutmayasılar
强制
現在
tutmamalıyam
tutmamalısan
tutmamalı
tutmamalıyıq
tutmamalısınız
tutmamalılar
過去
tutmamalıydım
tutmamalıydın
tutmamalıydı
tutmamalıydıq
tutmamalıydınız
tutmamalıydılar
證據
現在
tutmayırmışam
tutmayırmışsan
tutmayırmış
tutmayırmışuq
tutmayırmışsunuz
tutmayırmışlar
過去
tutmayıbmışam
tutmayıbmışsan
tutmayıbmış
tutmayıbmışuq
tutmayıbmışsunuz
tutmayıbmışlar
祈使
tutmayım
tutma
tutmasın
tutmayaq tutmayalım *
tutmayın
tutmasınlar
潛在否定
主語非過去分詞
tutammayan
主語將來確定分詞
tutammayacaq
非主語分詞
(mənim +) tutammadığım
(sənin +) tutammadığın
(屬施 +) tutammadığı
(bizim +) tutammadığımız
(sizin +) tutammadığınız
(屬施 +) tutammadığı 或 tutammadıqları
動副詞
tutammayıb
一般時間分詞
tutammayanda
強化分詞
tutammadıqca
特定時間分詞
tutammayarkən
情態分詞
tutammayaraq
不定式
tutammamaq
單數
複數
第一
第二
第三
第一
第二
第三
直陳
現在
一般
tutammıram
tutammırsan
tutammır
tutammırıq
tutammırsınız
tutammırlar
完成1
tutammamışam
tutammamısan ,tutammamışsan *
tutammamışdır
tutammamışıq
tutammamısınız , tutammamışsınız *
tutammaşmılar
完成2
–
tutammayıbsan
tutammayıb(dır)
–
tutammayıbsınız
tutammayıb(dır)lar
過去
一般
tutammadım
tutammadın
tutammadı
tutammadıq
tutammadınuz
tutammadılar
連續
tutammırdım
tutammırdın
tutammırdı
tutammırdıq
tutammırdınız
tutammırdulır
完成
tutammamışdım
tutammamışdın
tutammamışdı
tutammamışdıq
tutammamışdınız
tutammamışdılar
將來
確定
tutammayacağam
tutammayacaqsan
tutammayacaq
tutammayacağıq
tutammayacaqsınız
tutammayacaqlar
不定
tutammaram
tutammarsan , tutammazsan
tutammaz
tutammarıq
tutammarsınız , tutammazsınız
tutammazlar
過去將來
確定
tutammayacaqdım
tutammayacaqdın
tutammayacaqdı
tutammayacaqdıq
tutammayacaqdınız
tutammayacaqdılar
不定
tutammazdım
tutammazdın
tutammazdı
tutammazdıq
tutammazdınız
tutammazdılar
條件
現在
tutammasam
tutammasan
tutammasa
tutammasaq
tutammasanız
tutammasalar
過去
tutammasaydım
tutammasaydın
tutammasaydı
tutammasaydıq
tutammasaydınız
tutammasaydılar
虛擬
tutammayam
tutammayasan
tutammaya
tutammayaq
tutammayasınız
tutammayalar
祈使
tutammayım
tutamma
tutammasın
tutammayaq
tutammayın
tutammasınlar
註:部分變位形式可能只是假設,並非每一種變位形式都確實存在。
* 舊式或高語域
複合動詞